Magnex kogelbaan
Vandaag ga je iets leuks doen met verschillende natuurkundige principes. Je gaat namelijk een zo lang mogelijke magnetische kettingreactie te maken, met de Magnex kogelbaan.
Een knikkerbaan dus? Nee, zeker niet! Maar de Magnex kogelbaan lijkt er wel op. Toch is er een belangrijk verschil.
Een groot verschil tussen een knikkerbaan en een kogelbaan zit namelijk in de manier waarmee de knikker of kogel zijn snelheid behoudt. Bij een knikkerbaan gebeurt dit vooral met zwaartekracht, wat betekent dat de knikker voortdurend omlaag moet rollen om snelheid te behouden. Bij een Magnex kogelbaan wordt naast zwaartekracht ook magnetisme hiervoor ingezet. Door magnetische kanonnen in de baan te plaatsen, kan een kogel steeds opnieuw versnellen. Hierdoor blijft de kettingreactie gaande, zelfs als de baan op een vlakke tafel wordt gebouwd.
Bekijk eerst het onderstaande filmpje van een hele gave kogelbaan. Dat geeft alvast een goed beeld hoe jouw kogelbaan eruit kan komen te zien!
Aan de slag!
De Magnex kogelbaan werkt niet met een motor, elastieken of drukveren om de kogel weg te schieten. Magnex maakt gebruik van natuurkundige principes. Wanneer jij naar het voortgezet onderwijs gaat zul je deze allemaal gaan leren maar een aantal is goed om nu al te weten. Dan begrijp je de werking en het principe van deze baan beter.
De wet van behoud van impuls:
Terug te zien in Magnex: Bij Magnex wordt de werking van het magnetisch kanon beheerst door deze wet. Hoe dit zit zie je in de onderstaande video.
Magnetisme:
- Natuurkunde uitleg: Het is de kracht die ervoor zorgt dat magneten elkaar aantrekken of elkaar afstoten.
- Terug te zien in Magnex: De magneten in de Magnex baan en dus het magnetisme zorgen ervoor dat kogels kunnen versnellen. Als een kogel naar het magnetische kanon rol en dichtbij genoeg is, zal de magneet de kogel naar zich toe trekken. Hierdoor versnelt de kogel. Als de kogel vervolgens tegen de magneet botst wordt deze hogere snelheid volgens de wet van behoud van impuls, vervolgens doorgegeven aan de kogel die wordt afgeschoten.
Weerstand:
- Natuurkunde uitleg: Weerstand is een kracht die de beweging van een object vertraagt of tegenwerkt wanneer het door een medium beweegt. Denk bijvoorbeeld aan luchtweerstand of wrijving.
- Terug te zien in Magnex: Weerstand zorgt ervoor dat de kogels in de baan vertragen naarmate ze langer rollen. De wrijving met de baan (zeker in bochten) zorgt ervoor dat de kogel snelheid verlies. Luchtweerstand zorgt ook dat de kogel steeds langzamer zal rollen.
Zwaartekracht:
- Natuurkunde uitleg: Zwaartekracht is de kracht waarmee de aarde een object naar zich toe trekt. Het beïnvloedt de beweging van objecten en trekt ze in de richting van het middelpunt van de aarde.
- Terug te zien in Magnex: Zwaartekracht zorgt er niet alleen voor dat de kogels op de baan blijven rollen (en niet door de lucht gaan zweven). Het zorgt er ook voor dat een kogel vertraagd als deze omhoog rolt op een helling of versneld als deze van een helling afrolt.
Oké, genoeg over de werking van Magnex. Nu is het tijd om te gaan experimenteren.
Jouw uitdaging is om met Magnex een magnetische kettingreactie te maken die zo lang mogelijk duurt!
Begin je kettingreactie met een starter, een attractie en een stopper. Breid het parcours daarna steeds verder uit met nieuwe elementen van de wand. Belangrijk: vergeet tussendoor niet te testen en te timen!
Net voordat het tijd is om op te ruimen en je Magnex kogelbaan het langst is vraag je een vrijwilliger om met een stopwatch de tijd op te meten. De 3 beste tijden komen op het scorebord!
De school die een parcours bouwt waarbij de kogel het langst blijft rollen zal worden beloond met een prachtige prijs!
Dan is het tijd om op te ruimen. Zorg dat in alle versnellers weer 2 kogels zitten en alle losse kogels moeten in het bakje. Ook zorg dat alles weer netjes op het magnetisch bord komt te hangen.
Start met het bouwen van de basis
Bij deze stap zie je welke modules beschikbaar zijn die ervoor zorgen dat de kogels naar de gewenste bestemming rollen. Je kunt gebruik maken van rolbanen, bochten, kruisingen, rotondes of bruggen. Keuze genoeg.
En als de kogel bijna stil komt te liggen, plaats je een magnetisch kanon om de beweging erin te houden. De kettingreactie moet zo lang mogelijk duren, maar de kogel moet wel aankomen…
Hieronder zie je alle basismodules en toebehoren die jij kan gebruiken om de coolste en langste kogelbaan te bouwen. Bekijk eerst het filmpje voor uitleg.
Ontdekt de effecten van de actiemodules die zorgen voor het nodige spektakel. Ze kunnen eindeloos gecombineerd worden en vervelen nooit.
Een aantal actiemodules heeft een ingebouwd magnetisch kanon of gebruikt de zwaartekracht om de kogels weer te versnellen.
Klik op de onderstaande video’s om te zien hoe ze werken!